नेपालमा गर्मीको मौसम सुरु भएको छ र तराईका कतिपय जिल्लाहरुमा गर्मी ४१/४२ डिग्री सेल्सियससम्म पुगेको जल तथा मौसम विज्ञान विभागले उल्लेख गरेको छ, त्यसैले धेरैजसो मानिसले एयर कन्डिसनर अर्थात एसी प्रयोग गरिरहेका छन्।

एसी प्रयोग गर्दा, एसीको तापक्रम १६ डिग्री सेल्सियसभन्दा तल किन जाँदैन भनेर लगभग सबैले सोचेको हुनुपर्छ। यो प्रश्नको उत्तर धेरैलाई थाहा छैन तर आज हामी तपाईलाई एसीले १६ डिग्रीभन्दा कम तापक्रम सेट गर्न नदिने कारण के हो भन्ने कुरा बताउन गइरहेका छौँ ।

बाष्पीकरण गर्ने यन्त्र चिसो हुने डर

यो बुझ्नको लागि, हामीले एसीको आन्तरिक कम्पोनेन्टहरूको बारेमा थोरै बुझ्नुपर्छ। वास्तवमा एसीमा एउटा इभापोरेटर राखिएको हुन्छ, जुन कूलेन्टका कारण चिसो हुन्छ, यसको चिसोका कारण एसीले आफ्नो काम गर्न सक्छ अर्थात् चिसो हावा उपलब्ध गराउँछ। यदि तापमान १६ डिग्री सेन्टिग्रेड भन्दा कम सेट गरिएको छ भने, इभापोरेटर (वा बाष्पीकरणकर्ता) पूर्ण रूपमा जम्न थाल्छ र त्यसपछि एसीले काम गर्न छोड्छ र बिग्रन्छ।

एसीमा रहेको ग्यास एयर कन्डिसनरको यो विशेष कम्पोनेन्ट, बाष्पीकरण गर्ने वरिपरि घुमिरहन्छ। त्यहाँ तातो ग्यास हुन्छ, यो कन्डेन्सरबाट जान्छ र तातो बाहिरको हावामा छोड्छ, बाँकी रहेको ग्यास चिसो हुन्छ र तरल रूपमा आउँछ। यो तरल ग्यास बाष्पीकरणको क्वाइलबाट गुज्रन्छ, जसले वाष्पीकरण गर्दछ र वायुमण्डलबाट तातोलाई अवशोषित गर्दछ। यसैकारणले गर्दा, त्यसपछि तपाईले आफ्नो कोठामा चिसो हावा महसुस गर्नुहुन्छ।

एसी बिग्रने सम्भावना

एसीको यो बाष्पीकरण गर्ने कम्पोनेन्टमा रेफ्रिजरेन्ट हुन्छ, जसले चिसो हावाको दबाब कम गर्छ। यस्तो अवस्थामा तापक्रम अझै घट्यो भने चिसो हावा बरफमा परिणत हुन्छ। शुन्य डिग्री सेन्टिग्रेडमा हिउँ जम्ने भएपनि यसको फ्रिजिङको पहिलो चरण १६ डिग्री सेल्सियसबाट सुरु हुन्छ, त्यसैले तापक्रम १६ डिग्रीभन्दा तल गएमा एसी बिग्रने खतरा हुन्छ। यस कारण एसीको न्यूनतम तापक्रम १६ डिग्री सेल्सियस तोकिएको हुन्छ।