आर्थिक संकटको सामना गरिरहेको श्रीलंकामा सरकार विरोधी प्रदर्शनले हिंसात्मक रुप लिएको छ । प्रदर्शनकारीहरूले राष्ट्रपति गोटाबाया राजापाक्षेको पुख्र्यौली घर लगायत सत्तारुढ दलका १५ भन्दा बढी सदस्यको घर र कार्यालयमा आगजनी गरेका छन् ।

बढ्दो हिंसालाई मध्यनजर गर्दै राष्ट्रपति गोताबाया राजापाक्षेले गएरातिदेखि दुई दिने कर्फ्यु घोषणा गरेका छन् । सोही क्रममा प्रधानमन्त्रीको सरकारी निवास घेराउ गरेको भीडलाई सेना र प्रहरीले नियन्त्रणमा लिएका थिए । भीडलाई तितरबितर पार्न हवाई फायरिङ पनि गर्नुपरेको थियो ।

देशैभरि फैलिएको हिंसात्मक गोलीकाण्डमा वर्तमान सांसदसहित पाँच जनाको ज्यान गएको थियो ।

यसैबीच श्रीलंकाका प्रधानमन्त्री महिन्दा राजापाक्षेले आफ्नो पदबाट राजीनामा दिएका छन् । हिंसात्मक झडपमा १९० जनाभन्दा बढी घाइते भएको पनि बताइएको छ ।

श्रीलंकामा गत महिनादेखि बढ्दो मुद्रास्फीति र विद्युत कटौतीका कारण प्रदर्शन भइरहेको छ ।

सन् १९४८ मा बेलायतबाट स्वतन्त्र भएपछि श्रीलंकाले सबैभन्दा खराब आर्थिक संकटको सामना गरिरहेको छ।

कसरी हिंसा भयो

श्रीलंकाली सञ्चारमाध्यमका अनुसार महिन्दा राजापाक्षेले आफ्नो आधिकारिक निवास टेम्पल ट्रीसमा सम्बोधन गर्दै आफू कुनै पनि चुनौतीसँग नडराएको बताए यसपछि उनका समर्थकहरू सडकमा उत्रिए र मन्दिरको रुखलाई घेरा हालेका आन्दोलनकारीमाथि आक्रमण गर्न थाले । प्रहरीले पनि भीडलाई नियन्त्रण गर्न विशेष प्रयास गरेको छैन ।
यसपछि भीड गाले फेस ग्रीन तर्फ अघि बढ्न थाले जहाँ उनीहरुले झण्डै एक महिनादेखि शान्तिपूर्ण विरोध गर्दै आएका थिए ।

यहाँ प्रदर्शनकारी र राजापाक्षेका समर्थकबीच भीषण झडप भएको थियो । भीडलाई तितरबितर गर्न प्रहरीले अश्रुग्यास र पानीको फोहोरा प्रहार गरेको थियो ।

गाले फेसबाट सुरु भएको हिंसा केही बेरमै देशका अन्य भागमा फैलिएको थियो र महिन्दा राजापाक्षेका समर्थकका घर फर्किरहेका बसहरूमा आक्रमण भएको थियो। सत्तारुढ दलका राजनीतिज्ञको सम्पत्ति तोडफोड भएको छ भने कतिपयमा आगजनी गरिएको छ ।

हम्बनटोटामा रहेको राजपाक्षे परिवारको पैतृक घर र कुरुनेगालामा महिन्दा राजपाक्षेको घरमा पनि आगजनी गरिएको थियो। त्यसपछि राष्ट्रपति कार्यालयले कफ्र्यू घोषणा गरेको थियो ।
७६ वर्षीय प्रधानमन्त्री महिन्दा राजापाक्षेले आफ्ना भाइ तथा राष्ट्रपति गोटाबाया राजापाक्षेलाई राजीनामा बुझाएका छन् । महिन्दा राजापाक्षेले यो संकटसँग जुध्न सहयोग पुग्ने विश्वास व्यक्त गरेका छन् । तर, गोटाबाता राजापाक्षे अझै सत्तामा रहेकाले विपक्षी दलहरू यो राजीनामाबाट सन्तुष्ट हुने छैनन् ।

आर्थिक संकटको सामना गरिरहेको श्रीलंकामा प्रधानमन्त्री पदबाट महिन्दा राजापाक्षेले दिएको राजीनामा एक्कासी भने होइन । यसको अनुमान धेरै पहिलेदेखि नै भइरहेको थियो । बीबीसी संवाददाता रजनी वैद्यनाथनको रिपोर्टका अनुसार राष्ट्रपति गोटाबाया राजापाक्षेले महिन्दा राजापाक्षेलाई राजीनामा दिन आग्रह गरेको स्रोतले बताएको छ ।

समाचार एजेन्सी एएफपीका अनुसार सोमबार राति प्रदर्शनकारीलाई प्रधानमन्त्री निवासमा प्रवेश गर्नबाट रोक्न प्रहरीले फायरिङ गर्नुपरेको थियो।

समाचार एजेन्सी एएफपीका अनुसार प्रधानमन्त्रीले पत्रमा आफ्नो राजीनामाले देशलाई वर्तमान आर्थिक संकटबाट बाहिर निकाल्न सबै विपक्षी दललाई निर्देशन दिने बताएका छन् ।

तर, विपक्षी दलहरूले अहिलेसम्म सरकार गठन गर्न अस्वीकार गर्दै राष्ट्रपतिलाई राजीनामा दिन आग्रह गरिरहेका छन् ।

सांसदहरुले ज्यान जोगाउन भीडमा गोली हानेका थिए

राजधानी कोलम्बो नजिकैको निताम्बुवा सहरमा हजारौं प्रदर्शनकारीले सत्तारुढ दलका सांसदको कारलाई घेरेको प्रहरीले जनाएको छ । यसपछि सांसदले गोली चलाउँदा एक जनाको मृत्यु भएको थियो । तर, पछि यी सांसद आफैं र उनीहरुका अंगरक्षक पनि मृत फेला परेका थिए ।

अर्को सांसदले देशको दक्षिणी भागमा रहेको वीरकेतिया सहरमा रहेको आफ्नो घरमा प्रवेश गरेका प्रदर्शनकारीहरूमाथि गोली चलाएको छ। यस घटनामा दुई जनाको मृत्यु भएको छ भने पाँच जना घाइते भएका छन् ।
अप्रिलमा श्रीलंकामा प्रदर्शन सुरु भएको थियो। तर, अहिलेसम्म प्रदर्शनकारीहरूले गाले फेस ग्रीनस्थित राष्ट्रपति गोटाबाया राजापाक्षेको कार्यालयबाहिर शान्तिपूर्ण प्रदर्शन गर्दै उनको राजीनामा माग गर्दै आएका छन् ।

श्रीलंकामा आकाशा छोएको मुद्रास्फीतिका कारण जनता हैरानीमा परेका छन् । श्रीलंकाको विदेशी मुद्रा सञ्चिति सकिएको छ र अब खाद्यान्न, औषधि र इन्धनजस्ता अत्यावश्यक वस्तुहरू आयात गर्न सकेको छैन।

सरकारले छिमेकी मुलुक र अन्तर्राष्ट्रिय वित्तीय संस्थासँग आपतकालीन सहयोग मागेको छ । श्रीलङ्काको पर्यटन क्षेत्र कोरोनाका कारण ठप्प भएकाले विदेशी मुद्रा सञ्चितिको ठूलो हिस्सा यहीँबाट आउने गरेको सरकारले कोरोना महामारीका कारण मुलुकको आर्थिक अवस्था नाजुक भएको दाबी गरेको छ ।

तर, धेरै विज्ञहरूले कमजोर आर्थिक व्यवस्थापनलाई यो संकटको कारण भनेका छन् ।

बीबीसी